AGRAGAS vel ACRAGAS

AGRAGAS, vel ACRAGAS

Siciliae fluv. circa Agrigentum urbem a qua nomen accepit. Draco hodie Fazello et Aretio. Item mons Siciliae non longe a Gelâ, murô quonadam cinctus, habens in summitate oppid. eiusdem nominis. aliô nomine Agrigentum; unde Empedocles Philosophus, et Phalaris Tyrannus originem duxerunt. Maro a Nigro hodie nominatur, ab Anonymo quodam Gergenti. Quatuor praeterea huius nominis urbes commemorat Steph. quarum primam in Thraciâ locat, secundam in Euboeâ, tertiam in Cypro, quartam in Aetoliâ. Nobis im praesentiarum de Agrigento Siciliensi agendum. Ubi veteres optimos equos alere, et exinde in Graeciam ad Agones transmittere consueverant. Virg. Aen. l. 3. v. 703.

Arduus inde Agragas ostendit maxima longe

Moenia, magnanimûm quondam generator equorum.

Graeci optime Α῎κραγας legunt. Post Himerae ostia (inquit Bochart. l. 1. Phaleg. c. 29.) statim se offert Agrigentum, urbs olim celeberrima, quaeque secundum Syracusas, Siciliae fuit amplissima. In quâ, si Laertio credimus, l. 8. in vita Empedoclis c. 63. Μυριᾴδες κατῴκουν ὀγδοήκοντα. h. e. habitabant hominum octingenta milia. Octingenta, inquam, non Octoginta, ut perperam habet Cluverius. Sed cum res plane superet sidem, adeoque sit falsissima, aio mendum esse in numeris, qui cum per literas numerales compendiose scriberentur, facile potuerunt π. et κ. permutari: quâ ratione factum, ut pro viginti myriadibus, octingenta scriberentur. Neque enim habuisse Agrigentum supra 20. myriades, h. e. 200. incolarum milia, his verbis docet Diodor. sic. l. 13. p. 376. Α᾿κραγαντῖνοι μὲν ἦσκν πλείους τῶ δεκακισμυρίων, συν δὲ τοῖς κατοικοῦϚι τρένοις οὐν ἐλάττους τῶ ἐίκοϚι μυριάδων. Agrigentum autem annis post Gelam conditam centum et octo, i. e. 600. annis circiter ante Christum, Gelenses condiderunt, ᾿πὸ τȏυ Α᾿κράγαντος ποταμοῦ ὀνομάταντες, Thucydidis verba sunt, l. 6. Neque aliter stephanus, et Pindar. Scholiastes, Olymp. 2. Urbis autem tyrannidem invasit Phalaris, An. 183. Urb. Cond. per ann. 16. Dein Poeni eâ potiti. Unde autem fluv. hic derivetur, iam disquirendeum. Quod ut intelligatur, notandum est, Agrigenti duas fuisse partes, quarum una Graecis Α῎κρα, sive arx appellabatur, et a Polybio, l. 8. sic describitur. Ἡ δ᾿ ἄκρα τῆς πόλεως ὑπέρκειται κατ᾿ αὐτὰς θερινὰς ἀνατολὰς, κατα μὲν την` ἔτρωθεν ἐπιφάνειαν ἀπρονίτῳ φάραγγι περιεχομένη, κατα δὲ την` εντὸς μίαν ἔχουϚα πρόσοδον εν τῆς πόλεως. Hanc Acran, ipsâ Agrigentô volunt esse multo vetustiorem. Itaque antiqua haec Acra quaecumque tandem fuerit, Punice Crac dicebatur, et atticulô praesixô Haccrac. i. e. ἡἄκρα, et proximus fluv. Nahar Haccrac, fluv. Acrae, seu Acris. longitud. 37. 38. latitud. 36. 10. De sale Agrigentino, vide Plin. l. 31. c. 7. Nic. Lloydius.